کمالگرایی چیست و در چه افرادی رخ میدهد؟

در دنیایی که دائما در معرض پیام‌هایی از "بهترین بودن" و "کامل بودن" قرار داریم، کمال‌گرایی به پدیده‌ای فراگیر تبدیل شده است. اما کمال‌گرایی دقیقا چیست و چه کسانی در دام آن گرفتار می‌شوند؟ این مقاله به بررسی این پرسش‌ها می‌پردازد و زوایای مختلف کمال‌گرایی را از تعریف و نشانه‌ها تا علل و پیامدهای آن واکاوی می‌کند.

کمالگرایی چیست؟

کمالگرایی، تمایل به بی‌نقص بودن و برآورده کردن استانداردهای غیرقابل دسترسی است. افراد کمال‌گرا اغلب معیارهای سفت و سختی برای خود تعیین می‌کنند و در صورت عدم دستیابی به این معیارها، احساس ناامیدی و ناکافی بودن می‌کنند. این طرز فکر می‌تواند منجر به پیامدهای منفی متعددی از جمله اضطراب، افسردگی، و عزت نفس پایین شود. با این حال، لازم به ذکر است که کمالگرایی همیشه چیز بدی نیست. اما اگر باعث ایجاد مشکل و اختلالات دیگر مانند افسردگی شد، حتما باید از خدمات مشاوره افسردگی شدید استفاده کنید.

کمالگرایی مثل این میمونه که چون نمیتونیم مثل داوینچی نقاشی بکشیم، هیچ وقت دست به قلم نزنیم.

انواع کمالگرایی

شاید تعجب برانگیز باشد، اما کمالگرایی انواع متفاوتی دارد که هرکدام نیز نشانه های خود را دارند. در ادامه بیایید انواع آن را بررسی کنیم. به طور کلی می توان کمالگرایی را به سه نوع اصلی تقسیم کرد.

1. کمالگرایی خودمحور

این نوع کمالگرایی بر معیارهای سختگیرانه‌ای که فرد برای خود تعیین می کند تمرکز دارد. افراد کمال گرای خودمحور تمایل دارند در مورد عملکرد خود بسیار انتقادگر باشند و دائما به دنبال راه‌هایی برای بهبود آن باشند. آنها همچنین ممکن است از شکست یا اشتباه کردن بترسند و در انجام کارهایی که فکر می‌کنند به اندازه کافی خوب نیستند، تردید داشته باشند.

2. کمالگرایی دگرخواه

این نوع کمالگرایی بر انتظارات بالایی که فرد از دیگران دارد تمرکز دارد. افراد کمال گرای دگرخواه اغلب از دیگران انتقاد میکنند و ممکن است از آنها انتظار داشته باشند که به همان اندازه خودشان سخت‌کوش و موفق باشند. آنها همچنین ممکن است در برقراری روابط نزدیک با دیگران مشکل داشته باشند، زیرا همیشه از دیگران ایراد می‌گیرند.

3. کمالگرایی تجویز شده از سوی جامعه

این نوع کمالگرایی بر باورهایی که فرد از انتظارات جامعه در مورد موفقیت و عملکرد دارد، تمرکز دارد. افراد کمال گرای تجویز شده از سوی جامعه ممکن است احساس کنند که باید برای جلب رضایت دیگران به استانداردهای خاصی برسند. آنها همچنین ممکن است تحت فشار هنجارهای اجتماعی و فرهنگی باشند که بر اهمیت موفقیت و دستاورد تاکید دارند.

جالب است بدانید که افراد می‌توانند ترکیبی از هر سه نوع کمال گرایی را داشته باشند. همچنین، نوع کمالگرایی غالب فرد می‌تواند در طول زمان با توجه به تجربیات و شرایط زندگی او تغییر کند. درک انواع مختلف کمال گرایی می‌تواند به افراد کمک کند تا ریشه‌های رفتار و افکار خود را بهتر درک کنند. اگر این نشانه ها را مشاهده کردید و وقت کافی در اختیار نداشتید، حتما به یک سایت مشاوره روانشناسی آنلاین مراجعه کنید و از خدمات تخصصی بهره مند شوید.

نشانه های کمالگرایی

کمالگرایی می تواند خود را به روش های مختلفی نشان دهد، اما برخی نشانه های رایج دارد که دلیل مشاهده آن ها ممکن است کمال گرایی باشد. با دانستن این نشانه ها، اگر آن ها را مشاهده کردید در کمترین زمان میتوانید برای درمان آن اقدام کنید.

1. معیارهای سختگیرانه: افراد کمال گرا اغلب معیارهای غیر قابل دسترس و غیر واقعی برای خود تعیین می کنند. آنها ممکن است در رسیدن به این معیارها وسواس داشته باشند و هر گونه اشتباه یا ناکامی را به عنوان یک شکست شخصی تلقی کنند.
2. انتقاد از خود: افراد کمال گرا اغلب از خود به شدت انتقاد می کنند و به اشتباهات و کاستی های خود تمرکز می کنند. آنها ممکن است به طور مداوم خود را با دیگران مقایسه کنند و احساس ناکافی بودن کنند.
3. ترس از شکست: افراد کمال گرا ممکن است از شکست یا اشتباه کردن به شدت بترسند. این ترس می تواند آنها را از امتحان کردن چیزهای جدید یا به خطر انداختن خود باز دارد.
4. اهمال کاری: از دیگر نشانه های کمال گرایی، اهمال کاری است که افراد کمال گرا ممکن است به دلیل ترس از عدم انجام کار به طور کامل یا به اندازه کافی خوب، از انجام وظایف یا شروع پروژه ها اجتناب کنند.
5. تمرکز بر جزئیات: افراد کمال گرا ممکن است به جزئیات کوچکی که واقعا مهم نیستند توجه زیادی داشته باشند. این می تواند منجر به از دست دادن دید کلی و صرف زمان زیاد برای کارهایی شود که به سرعت و به آسانی قابل انجام هستند.
6. وابستگی به تایید دیگران: این مورد نیز یکی دیگر از نشانه های کمال گرایی است. که افراد برای احساس خوب خود به تایید و تایید دیگران وابسته باشند. آنها ممکن است از انتقاد یا عدم تایید دیگران به شدت آزرده شوند.

این موارد تنها برخی از نشانه ها و علائم کمال گرایی هستند که ممکن است افراد کمال گرا تجربه کنند. اما ممکن است فردی نشانه های متفاوتی را تجربه کند و کمال گرا باشد. دقت کنید که اگر هر کدام از این نشانه ها باعث بروز اختلال در زندگی روزمره شما شده، حتما به یک کلینیک روانشناسی در تهران مراجعه کنید و از خدمات تخصصی برای درمان و رهایی از کمال گرایی بهره مند شوید.