دانستنی های روان رشد
استعداد ذاتیه یا اکتسابی؟
-
انتشار:
۱۴۰۳/۰۹/۱۱
-
نویسنده:
ادمین روان رشد
-
دسته بندی:
کودکان و نوجوان
این مقاله توسط شهلا حسین پور از نظر تخصصی بررسی و تایید شده است
سوال همیشگی در مورد استعداد این بوده که استعداد ذاتیه یا میشه اون رو اکتسابی دونست. آیا افراد از بدو تولد با استعدادهای خاصی به دنیا میان یا می‌تونن استعدادهای جدیدی را توی طول زندگی به دست بیارن؟ پاسخ این سوال پیچیدست و به عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، محیط، و تجربه بستگی داره. توی این مقاله قراره دقیق‌تر مفهوم استعداد و عوامل موثر بر شکل‌گیری اون بپردازیم.
استعداد یک ویژگی ذاتیه یا مهارتیه که میشه به دستش آورد؟
استعداد ذاتی چیست؟
استعداد ذاتی به توانایی‌ها و قابلیت‌هایی که از بدو تولد توی یه شخص وجود داره میگن. این نوع استعداد به‌صورت ژنتیکی به فرد منتقل میشه و بدون نیاز به تمرینات گسترده و آموزش‌های پیچیده، در فرد ظاهر میشه. افرادی که استعداد ذاتی توی زمینه‌های خاص دارن، معمولاً بدون تلاش زیاد توی اون موفق‌ترن. این استعدادها می‌تونن توی زمینه‌های مختلفی مثل موسیقی، هنر، ریاضیات، ورزش و حتی مهارت‌های اجتماعی ظاهر شن.
ویژگی‌های استعداد ذاتی:
- ژنتیکی: استعداد ذاتی به‌طور طبیعی در DNA فرد وجود داره و از والدین به ارث میرسه.
- شناسایی زودهنگام: معمولاً استعداد ذاتی توی سن پایین شناسایی میشن.
- نیاز به تلاش کم: کسایی که استعداد ذاتی دارن توی یه زمینه خاص، بدون تمرین موفقیت‌های زیادی کسب میکنن.
- پایداری: این نوع استعدادها معمولاً توی طول زندگی پایدارن.
استعداد اکتسابی چیست؟
استعداد اکتسابی توانایی‌ها و مهارت‌هایی هستن که یه شخص در طول زندگی با تمرین و تلاش اونارو به دست میاره. این نوع استعداد از طریق تجربه، یادگیری و آموزش توسعه پیدا میکنه و نیاز به تمرینات مداوم و پشتکار داره. افرادی که استعداد اکتسابی دارن، ممکنه که اولش توی یک زمینه خاص چندان قوی نباشند، اما با تمرین و تلاش به مرور در آن زمینه پیشرفت می‌کنند.
ویژگی‌های استعداد اکتسابی:
- از طریق یادگیری: این استعداد از طریق آموزش، تجربه و تمرین به دست میاد.
- نیاز به تلاش و پشتکار: باید براش زمان و انرژی زیادی صرف کنی.
- پیشرفت تدریجی: استعداد اکتسابی با گذر زمان و با تمرین مداوم رشد میکنه.
- انعطاف‌پذیری: این استعداد می‌تونه با گذر زمان و تجربه بهبود بهبود یا حتی تغییر کنه.
استعداد ذاتی یا اکتسابی، کدوم ما رو به موفقیت میرسونه؟
هر دو استعداد، چه ذاتی و چه اکتسابی، می‌تونن به موفقیت فرد در زندگی کمک کنن. اما تفاوت اصلی این دو در نحوه شکل‌گیری و توسعه اوناست.
1. ژنتیک و محیط روی استعداد تاثیر میذارن
درسته استعداد ذاتی تحت تأثیر ژنتیک قرار داره و از والدین و نسل‌های قبلی منتقل میشه. برای همین افراد با استعدادهای طبیعی در زمینه‌های خاصی به دنیا میان. ولی این به این معنی نیست که استعداد ذاتی به‌تنهایی برای موفقیت کافیه. محیط و تجربیات زندگی نقش مهمی توی توسعه و تقویت این استعدادها داره. حتی افرادی که استعداد ذاتی دارن، نیازمند تلاش و تمرین برای استفاده حداکثری از توانایی‌های خودشون هستن.
2. یادگیری و تمرین استعداد رو توسعه میدن
استعداد اکتسابی بیشتر به تلاش، یادگیری و تمرین وابستست. افراد با تمرین‌های مداوم و کسب تجربه های جدید می‌تونن مهارت‌های جدیدی به دست بیارن و حتی توی زمینه‌هایی که شاید موقع شروعش توی اونا استعداد خاصی نداشتن، موفق بشن. این نوع استعداد نشون‌دهنده قابلیت ما آدم ها برای رشد و توسعست. برای مثال، فردی که در زمینه موسیقی استعداد ذاتی نداره، می‌تونه با تمرین مداوم و یادگیری به یک نوازنده ماهر تبدیل بشه.
3. پشتکار و انگیزه استعداد رو شکوفا میکنن
در هر دو نوع استعداد، چه ذاتی و چه اکتسابی، پشتکار و انگیزه نقش حیاتی دارن. افراد با استعداد ذاتی اگر برای تقویت استعدادهای خود تلاش نکنن، ممکنه نتونن به موفقیت‌های بزرگ دست پیدا کنن. از طرف دیگه، افرادی که توی یک زمینه علاقه و انگیزه دارن، حتی با وجود نداشتن استعداد ذاتی، می‌تونن با پشتکار و تمرین به موفقیت‌های بزرگی برسن.
ترکیب استعداد ذاتی و اکتسابی
بهترین حالت وقتیه که فرد بتونه استعداد ذاتی خودش رو شناسایی کنه و اون رو از طریق تمرین و یادگیری بهبود بده. ترکیب استعداد ذاتی و اکتسابی می‌تونه به فرد کمک کنه تا توی زندگی شخصی و حرفه‌ای خود به بالاترین سطح موفقیت برسه. برای مثال، فردی که استعداد ذاتی توی ورزش داره، می‌تونه با تمرین های مداوم و کسب مهارت‌های جدید به یه ورزشکار حرفه‌ای تبدیل بشه.
استعداد می‌تونه هم ذاتی و هم اکتسابی باشه. استعداد ذاتی از بدو تولد توی یه فرد وجود داره و به‌طور ژنتیکی منتقل میشه، در حالی که استعدادهای اکتسابی از طریق یادگیری و تجربه در طول زندگی به دست میان. هر دو نوع استعداد می‌تونن نقش مهمی توی موفقیت یه فرد داشته باشن و بهترین حالت زمانیه که فرد بتونه استعدادهای ذاتی خودش رو با تمرین و یادگیری تقویت کنه. در نهایت، پشتکار، انگیزه و تلاش مداوم عواملی هستن که فرد را به موفقیت‌های بزرگ هدایت میکنن، چه استعداد ذاتی داشته باشن چه نداشته باشن.
نظرات و دیدگاه ها